Προϊόντα κυψέλης

Ασθένειες Βαρρόα Βασιλοτροφία
Βιολογική Μελισσοκομία Διάφορα Εχθροί
Νομοθεσία Τροφοδοσίες Χειρισμοί
Χλωρίδα    

 

Υπάρχει κάποιος τρόπος παρασκευής αντικατάστατου του βάμματος πρόπολης χωρίς αλκοόλ που να περιέχει κατά το δυνατόν τα στοιχεία που μας δίνει και το βάμμα; Θα μπορούσαμε να πετύχουμε κάτι τέτοιο με τη φυτική γλυκερίνη η οποία λειτουργεί και ως υποκατάστατο της αιθανόλης; Γιάννης Πανταζόγλου

Αντί της αλκοόλης, για την αξιοποίηση της πρόπολης, χρησιμοποιείται ελαιόλαδο προκειμένου να παρασκευαστεί αιώρημα. Η διαδικασία είναι η ίδια με αυτήν της αλκοόλης, μόνο που απαιτείται περισσότερος χρόνος προκειμένου να διαλυθεί και το διάλυμα που παράγεται δεν φιλτράρεται όπως στην περίπτωση της αλκοόλης με διηθητικό χαρτί αλλά με μία σχετικά πυκνή σίτα. Έτσι στο τελικό προϊόν μαζί με το ελαιόλαδο βρίσκεται και σημαντική ποσότητα πρόπολης.

Έκανα σήμερα την τρίτη δόση με perizin. Μετά από πόσο χρονικό διάστημα μπορώ να τρυγήσω τα μελίσσια μου, χωρίς να υπάρχει κατάλοιπο από το φάρμακο. Είμαι νέα μελισσοκόμος, στα μελίσσια που μου έδωσαν δεν είχαν κάνει θεραπεία τον Ιανουάριο για τη βαρρόα και αναγκάστηκα να κάνω χρήση του φαρμάκου τέλος Μαρτίου και αρχές Απριλίου. Πελη Τασεκα

Σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης το Perizin χρησιμοποιείται σε δύο μόνο εφαρμογές ανά 7 ημέρες και άρα η τρίτη δόση δεν χρειάζεται. Οι επεμβάσεις με το σκεύασμα αυτό θα πρέπει να σταματήσουν τουλάχιστο 1,5 μήνα πριν την νεκταροέκκριση. Η δραστική ουσία του Perizin (coumaphos) είναι ιδιαίτερα σταθερή στο μέλι κι στο κερί. Για το λόγο αυτό προτείνεται η μεσολάβηση περισσοτέρων των τριών μηνών από την εφαρμογή του μέχρι τον τρύγο. Εάν σκοπεύετε να τρυγήσετε νωρίτερα το μέλι, καλό θα ήταν να αποστείλετε ένα δείγμα για έλεγχο προκειμένου να διαπιστωθεί πιθανή υπολειμματικότητα. Η ανεκτή ποσότητα υπολειμμάτων κουμαφώς στο μέλι είναι μέχρι 100 μg/kg.

Το βάμμα πρόπολης στο σιρόπι κάνει δουλεία για την καταπολέμηση της νοζεμίασης;

Όσον αφορά το βάμμα πρόπολης, δεν υπάρχουν επιστημονικά τεκμηριωμένες απόψεις για την αποτελεσματικότητα της για τον περιορισμό ή καταπολέμηση της Νοσεμίασης.

Θα ήθελα να σας κάνω κάποιες ερωτήσεις σχετικά με την σήμανση της ετικέτας. 1. Έχω ένα μέλι βελανιδιάς που σίγουρα όμως έχει και κάποια λουλούδια μέσα. Μπορώ να το ονομάσω μέλι δάσους; Όταν λέμε μέλι δάσους τι εννοούμε; Ή ποια είναι η σωστή σήμανση επάνω στο βάζο; 2. Σχετικά με τους πίνακες με την μέση θρεπτική αξία (ενέργεια, λιπαρά, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες κ.α) ανάλογα με το μέλι, για κωνοφόρα και για άνθη που μπορώ να τους βρω; Βασίλης Γεωργάκης Λάρισα

Το μέλι μπορεί να πάρει σήμανση στην ετικέτα ως μέλι βελανιδιάς εφόσον έχει τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου μελιού (σκούρο χρώμα, άρωμα και γεύση του μελιού βελανιδιάς) και επιπλέον η αγωγιμότητά του είναι μεγαλύτερη από 0,8 mS/cm και το άθροισμα γλυκόζης και φρουκτόζης είναι μεγαλύτερο από 45%.  Σίγουρα οι μέλισσες συλλέγουν ταυτόχρονα και νεκταρ από διάφορα άνθη που συνυπάρχουν με τις μελιτοεκκρίσεις της βελανιδιάς, ο αμιγής όμως χαρακτήρας των μελιών δίνεται όταν υπερέχουν τα χαρακτηριστικά μιας βοτανικής πηγής (στην περίπτωση αυτή της Βελανιδιάς). Δεν χρειάζεται δηλαδή να προέρχεται αποκλειστικά από μια φυτική πηγή, αυτό άλλωστε σπανιότατα συμβαίνει στη φύση.  Εάν δεν υπάρχει υπεροχή συγκεκριμένων χαρακτηριστικών το μέλι ονομάζεται γενικά «Ανθόμελο» ή «Δασόμελο» ή απλά «Μέλι».

 

Το δασόμελο (μέλι δάσους) ορίζεται ως το μέλι μελιτώματος με τις συγκεκριμένες φυσικοχημικές ιδιότητες που αναφέρθηκαν (αγωγιμότητα και άθροισμα γλυκόζης και φρουκτόζης). Στην Ελλάδα τέτοια μέλια είναι το μέλι από πεύκο, έλατο, βελανιδιά και Metcalfa.

 

Όσον αφορά τη μέση θρεπτική αξία των μελιών η οποία βάση του Καν. 1169/2011, άρ. 9 θα είναι υποχρεωτική για όλα τα τρόφιμα από 13/12/2016, μπορείτε να δημιουργήσετε τις ετικέτες σας με βάση τους πίνακες όπως δημοσιεύτηκαν από Τανανάκη και Θρασυβούλου το 2014 και 2016 (τεύχος Ιουλίου-Αυγούστου) στο περιοδικό Μελισσοκομική Επιθεώρηση. Θα τους χρησιμοποιήσετε ως έχουν αναλόγως των μελιών σας αν είναι μελιτώματα ή ανθόμελα προκειμένου να αποφύγετε την ανάλυση σε κάθε παρτίδα μελιού που θέλετε να συσκευάσετε.

 

Πίνακας 1: Μέση διατροφική αξία των ελληνικών μελιών μελιτώματος

Πεκόμελο Ελατόμελο Μέλι μελιτώματος
20g* 100g 20g 100g 20g 100g
Ενέργεια(Kcal) 45 224 46 229 45,5 226
Λίπη (g) 0 0 0 0 0 0
Σάκχαρα (g) 11,2 56 11,5 57,3 11,3 56,6
Πρωτείνες (g) 0,06 0,32 0,06 0,3 0,06 0,31
Βιταμίνη C (mg) 0,48 2,4 0,48 2,4 0.48 2,4
Βιταμίνη Β5(mg) 0,012 0,06 0,012 0,06 0.012 0,06
Κάλιο (mg) 0,07 0,33 0,07 0,39 0,072 0,36
Νάτριο (mg) 0,01 0,04 0,006 0,03 0,007 0,035
Ασβεστιο (mg) 0,11 0,53 0,076 0,38 0,094 0,45
Μαγνήσιο (mg) 0,064 0,32 0,078 0,39 0,071 0,36

*: τα 20 g αντιστοιχούν σε μια κουταλιά της σούπας

 

Πίνακας 3: Μέση διατροφική αξία των ελληνικών ανθόμελων

Βαμβακόμελο Θυμαρίσιο Μέλι πορτοκαλιάς Μέλι ηλίανθου Μέλι ερείκης Μέλι καστανιάς Ανθόμελο
20g 100g 20g 100g 20g 100g 20g 100g 20g 100g 20g 100g 20g 100g
Ενέργεια(Kcal) 55 274 52 259 57 283 60 302 55 273 63 314,4 57 284
Λίπη (g) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Σάκχαρα(g) 13,7 68,5 13,0 64,8 14,1 70,8 15,1 75,6 13,7 68,2 15,7 78,6 14,2 71,1
Πρωτείνες (g) 0,05 0,25 0,05 0,25 0,05 0,25 0,05 0,25 0,05 0,25 0,05 0,25 0,05 0,25
Βιταμίνη C (mg) 0,44 2,2 0,44 2,2 0,44 2,2 0,44 2,2 0,44 2,2 0,44 2,2 0,44 2,2
Βιταμίνη Β5 (mg) 0,01 0,05 0,01 0,05 0,01 0,05 0,01 0,05 0,01 0,05 0,01 0,05 0,01 0,05
Κάλιο (mg) 0,068 0,34 0,023 0,115 0,01 0,05 0,018 0,09 0,048 0,24 0,062 0,31 0,038 0,19
Νάτριο (mg) 0,003 0,015 0,004 0,02 0,001 0,006 0,001 0,005 0,002 0,01 0,006 0,03 0,003 0,014
Ασβεστιο (mg) 0,102 0,51 0,096 0,48 0,094 0,47 0,094 0,47 0,102 0,51 0,106 0,53 0,10 0,50
Μαγνήσιο (mg) 0,13 0,65 0,032 0,16 0,086 0,43 0,086 0,43 0,056 0,28 0,082 0,41 0,08 0,39

*: τα 20 g αντιστοιχούν σε μια κουταλιά της σούπας

 

Έχετε αναφέρει ότι σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία το μέλι το οποίο έχει μέσα κάποια πρόσμιξη δεν είναι μέλι. Που μπορώ να βρω αυτή την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία νομοθεσία; Αντωνιάδης Άκης

Στην οδηγία 2001/110/ΕΚ, στο παράρτημα ΙΙ διαβάζουμε :

«Όταν διατίθεται στο εμπόριο ως μέλι ή όταν χρησιμοποιείται σε οιοδήποτε προϊόν προοριζόμενο για κατανάλωση από τον άνθρωπο, δεν πρέπει να έχει προστεθεί κανένα συστατικό τροφίμων στο μέλι, συμπεριλαμβανομένων των προσθέτων τροφίμων, ούτε να έχει γίνει καμία άλλη προσθήκη εκτός από μέλι. Στο μέτρο του δυνατού, το μέλι δεν πρέπει να περιέχει οργανικές ή ανόργανες ύλες ξένες προς τη σύστασή του.»

Σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία λοιπόν μέλι στο οποίο έχει γίνει προσθήκη άλλης ουσίας (ακόμα και εάν πρόκειται για συστατικό τροφίμων) όπως κανέλα, χρυσός, κουρκουμάς κ.α. δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως μέλι και να αναγράφεται έτσι στην ετικέτα του. Η Ελληνική Νομοθεσία έχει εναρμονιστεί με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία. Την σχετική διάταξη θα τη βρείτε στο Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, άρθρο 67, Παράρτημα ΙΙ, 2η παράγραφος και στην  Οδηγία  2001/110 ΕΚ επίσης Παράρτημα ΙΙ, παράγραφος 2η.

Ισχύει ότι μπορούμε το κρυσταλλωμένο μέλι να το βάλουμε σε φούρνο μικροκυμάτων εκτός από το μπεν μαρί χωρίς να δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα; Ελεάννα Τσώρα

Ναι, μπορείτε να ρευστοποιήσετε ένα μέλι στο φούρνο μικροκυμάτων για λίγη ώρα. Φυσικά χωρίς το καπάκι και σε γυάλινο βάζο. Παρακολουθείστε την ρευστοποίησή του και μόλις δείτε ότι ρευστοποιήθηκε το μισό (περίπου ένα λεπτό) αφαιρέστε και αναδεύεστε το μέλι ώστε με την θερμοκρασία που έχει να ρευστοποιηθεί και το υπόλοιπο. Αφήστε το μέλι να κρυώσει μόνο του και μην το βάλετε  άμεσα κάτω από κρύο νερό γιατί θα σπάσει το βάζο.

Tην περίοδο αυτή βγάζω βασιλικό πολτό. Υπάρχει περίπτωση να μένουν εντός του υπολείμματα ζάχαρης (εφόσον το μελίσσι ταΐζεται κατά τη διάρκεια της παραγωγής); Στυλιανού Μηνάς

Εάν τροφοδοτείτε όλες τις ημέρες που παράγετε πολτό, θα επηρεαστούν τα ζάχαρα του προϊόντος. Συγκεκριμένα η συγκέντρωση της σουκρόζη θα είναι ιδιαίτερα υψηλή και πιθανόν πάνω από τα όρια  που προτείνονται για το βασιλικό πολτό (>6%). Για να μην έχετε το αποτέλεσμα αυτό μπορείτε να τροφοδοτείτε με ½ κιλό σιρόπι μόνο την ημέρα του εμβολιασμού. Διαφορετικά χρησιμοποιείστε μέλι με νερό αντί για ζάχαρη σε αναλογία 1:3.

Πώς μπορώ να ταυτοποιήσω το βασιλικό μου πολτό και πόσο θα μου στοιχίσει; Κυριάκου Ανδρέας

Ταυτοποίηση της γεωγραφικής προέλευσης του βασιλικού πολτού γίνεται στο Εργαστήριο Μελισσοκομίας-Σηροτροφίας του Α.Π.Θ.. Ο μελισσοκόμος στέλνει δύο δείγματα βασιλικού το μήνα και ταυτόχρονα 4 δείγματα γύρης που συλλέγει από την περιοχή του για τρεις συνεχείς χρονιές, με βάση σχετικό πρωτόκολλο που αποστέλλεται από το Εργαστήριο. Αναλύεται το φάσμα των γυρεοκόκκων και τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά του πολτού. Με βάση τα αποτελέσματα προσδιορίζεται η περιοχή που παράγεται ο βασιλικός πολτός και το Εργαστήριο εγγυάται την προέλευση και την αυθεντικότητά του προϊόντος. Έχουν ήδη ταυτοποιηθεί 23 μελισσοκόμοι από διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας. Το κόστος των αναλύσεων καλύπτεται από το Υπουργείο. Ο μελισσοκόμος δεν πληρώνει τίποτε και έχει το δικαίωμα να διαφημίσει και να προωθήσει το προϊόν του, δέχεται όμως τακτικούς και έκτακτους ελέγχους από το εργαστήριο.

Είμαι μελισσοκόμος από Ξάνθη και θα ήθελα να μάθω αν κατάλοιπα από φάρμακα ή ασθένειες που μένουν στο κερί μπορεί να περάσουν στο μέλι. Το ρωτάω διότι πολλά μαγαζιά με μελισσοκομικά προϊόντα πουλάνε πλέον κηρήθρες που φτιάχνουν οι ίδιοι από αγνό κερί μέλισσας που αγοράζουν από μελισσοκόμους της περιοχής τους και δεν ξέρω κατά πόσο είμαι προστατευμένος αν αυτό το κερί προέρχεται από μελισσοκόμους που έκαναν χρήση φαρμάκων ή είχαν ασθένειες. Το κερί με τη θερμική επεξεργασία απαλλάσσεται από αυτά τα κατάλοιπα; Νίκος Τσιντάρης

Τα υπολείμματα των χημικών φαρμάκων είναι λιπόφιλα και μετακινούνται μόνο από το μέλι στο κερί και όχι αντιθέτως. Τα υπολείμματα που βρίσκονται στα ελληνικά μέλια είναι περιορισμένα και οι συγκεντρώσεις τους  είναι ασφαλείς  για την υγεία μας. Με την επεξεργασία του κεριού τα υπολείμματα παραμένουν στο κερί και ΔΕΝ καταστρέφονται. Σε περίπτωση που θα καταναλώσετε κερήθρα με μέλι ζητείστε να σας δοθεί φρεσκοκτισμένη κηρήθρα από μελίσσι που δεν δέχτηκε θεραπευτικές επεμβάσεις. Αποφύγατε σκοτεινόχρωμες παλιές κηρήθρες.

Θα ήθελα να με ενημερώσετε αν η συστηματική λήψη γύρης μπορεί να ενεργοποιήσει αλλεργικό άσθμα η άλλου είδους αλλεργίες σε ασθματικό άτομο. Αλέξανδρος

Θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί να προτείνουμε συστηματική λήψη γύρης σε ασθματικό άτομο χωρίς προηγούμενη συμβουλή και καθοδήγηση από τον ειδικό ιατρό που θα πρέπει να παρακολουθεί τον ασθενή.

Θα ήθελα να μου πείτε τις ακριβείς ενέργειες από τη στιγμή που θα μαζέψουμε τη γύρη με τις γυρεοπαγίδες μέχρι και την αποθήκευσή της, τόσο για πώληση στον καταναλωτή όσο και για χρησιμοποίηση στα μελίσσια μας. Επίσης μέχρι πόσο καιρό μπορούμε να την αποθηκεύσουμε και πώς; Νίκος Χαραλαμπίδης

Η συλλογή γύρης θα πρέπει να πραγματοποιείται την περίοδο της άνοιξης και συγκεκριμένα από μέσα Απριλίου έως τέλη Μαΐου, καθώς τότε επιτυγχάνεται η υψηλότερη παραγωγή και η καλύτερη ποιότητα του τελικού προϊόντος. Η τοποθέτηση γυρεοπαγίδων νωρίτερα επιδρά αρνητικά στην ανάπτυξη του μελισσιού και επιπλέον, η συλλεγόμενη γύρη έχει υψηλά ποσοστά  υγρασίας λόγω της  υψηλής σχετικής υγρασίας του περιβάλλοντος.

Το ποσοστό υγρασίας στη γύρη σχετίζεται με τη διατηρησιμότητα κατά την αποθήκευση του προϊόντος. Υψηλό ποσοστό υγρασίας στη γύρη επιταχύνει την ανάπτυξη μικροοργανισμών και την αλλοίωση του προϊόντος. Προτείνεται η συλλογή γύρης να πραγματοποιείται από τον μελισσοκόμο κάθε απόγευμα και να αποφεύγεται η επαφή της γυρεοπαγίδας με χόρτα σε περίπτωση που χρησιμοποιείται γυρεοπαγίδα εισόδου. Αμέσως μετά τη συλλογή από τις γυρεοπαγίδες, η γύρη καθαρίζεται απομακρύνοντας ξένες ύλες και ακαθαρσίες, όπως πόδια και φτερά μελισσών, μυρμήγκια, μουμιοποιημένες προνύμφες ασκοσφαίρωσης και φυτικά υπολείμματα. Στη συνέχεια η γύρη συσκευάζεται σε γυάλινα βάζα και τοποθετείται στην κατάψυξη (-180C) μέχρι τη διάθεση της, όπου εξασφαλίζεται προστασία από το φως, από την απορρόφηση υγρασίας και από δυσάρεστες οσμές του περιβάλλοντος. Προτείνεται στον καταναλωτή να διατηρεί τη γύρη του στην κατάψυξη. Ίδια διαδικασία πραγματοποιείται και για τη γύρη που προορίζεται για τα μελίσσια.

Σε περίπτωση που συλλεχθεί προϊόν με υψηλή υγρασία (αντιληπτό όταν οι σβώλοι κολλούν μεταξύ τους) αφήνεται για ένα διάστημα (περίπου 6 ώρες) σε σκιερό μέρος πάνω σε διηθητικό χαρτί για να μειωθεί η υγρασία. Σε αυτή την περίπτωση, η υγρασία θα μειωθεί περίπου 3 με 4% αλλά αν η αρχική υγρασία ήταν ιδιαίτερα υψηλή, καλό είναι να αποφεύγεται η εμπορία τέτοιου προϊόντος που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση. Γύρη με χαμηλό ποσοστό υγρασίας μπορεί να διατηρηθεί στην κατάψυξη για 12 μήνες χωρίς σημαντική αλλοίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών της.

(Την απάντηση έδωσε ο υποψήφιος διδάκτορας του Εργαστηρίου Μελισσοκομίας Α.Π.Θ. Βασίλης Λιόλιος)

Παρακαλώ θα σας ήμουν ευγνώμων αν μου δίνατε τη δυνατότητα να αναγνωρίσω ώστε να καταφέρω να προμηθευτώ νωπή – φρέσκια γύρη και όχι ημιαποξηραμένη. Πληροφορήθηκα από κάποιο Συνεταιρισμό, πως δεν υπάρχει νωπή στο εμπόριο. Ποιά είναι η πραγματικότητα και πως μπορώ να εξυπηρετηθώ με ασφάλεια; Λάζαρος Φιλίππου

Όλοι οι Έλληνες παραγωγοί ελληνικής γύρης πουλάνε φρέσκια-νωπή γύρη. Η αποξηραμένη είναι συνήθως εισαγωγής. Ο Σύνδεσμος Βασιλοτρόφων-Παραγωγών Λοιπών Προϊόντων Κυψέλης μπορεί να σας δώσει λίστα με τους παραγωγούς

Πολλοί λένε ότι το μέλι του πολύκομπου έχει περισσότερο σίδηρο; Μπορούμε να ισχυριστούμε κάτι τέτοιο; Χουρχούρος Γιώργος, Βελβεντός

Το μέλι του πολύκομπου όπως και όλα τα σκουρόχρωμα μέλια, περιέχουν περισσότερα ιχνοστοιχεία και άρα σίδηρο. Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται ότι οι διαφορές είναι πολλές και σημαντικές. Θα πρέπει να προστεθεί όμως ότι τα ανοικτόχρωμα μέλια έχουν συνήθως καλύτερο άρωμα από το σκοτεινόχρωμα.

pinakas

Ακούγεται ότι το μέλι της κουμαριάς μπορούν να το τρώνε οι διαβητικοί ή πολλές φορές ακόμη ότι βοηθάει τους διαβητικούς. Ισχύουν αυτοί οι ισχυρισμοί ή μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα στους ανθρώπους; Χουρχούρος Γιώργος, Βελβεντός

Το μέλι κουμαριάς όπως όλα τα μέλια ανεξαρτήτως γλυκάδας, περιέχει ως κύρια σάκχαρα φρουκτόζη και γλυκόζη. Ιδιαίτερα το μέλι αυτό έχει υψηλή συγκέντρωση γλυκόζης γι’ αυτό και άλλωστε κρυσταλλώνει πολύ γρήγορα. Τα σάκχαρα του μελιού, αν και είναι ευκολότερα αφομοιώσιμα από την κοινή ζάχαρη (σουκρόζη) για έναν διαβητικό, δεν ενδείκνυται η κατανάλωσή τους χωρίς τη συμβουλή του γιατρού του. Είναι πιθανό η κατανάλωση του μελιού να προκαλέσει αύξηση των επιπέδων σακχάρου δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα.